درخشش همکاران ایران‌داک : نسخه فارسی آگرووک بر وب‌سایت فائو

این روزها اگر به وب‌سایت سازمان خواربار و کشاورزی سازمان ملل متحد (FAO) سری بزنید و به اصطلاحنامه کشاورزی (AGROVOC) آن مراجعه کنید، در میان 19زبانی که نسخه‌های آگرووک به آن زبانها قابل دسترسی است، نسخه فارسی آن را می‌بینید که با لینکی مستقیم به پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران همراه شده است.
ترجمه فارسی این اصطلاحنامه که با 17 هزار و 805 توصیفگر و 12 هزار و 356 غیرتوصیفگر بیشتر اصطلاحات علمی شاخه‌های مختلف کشاوزی را پوشش می‌دهد، محصول تلاشهای گروهی از همکاران پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران است.
آگرووک یک اصطلاحنامه چندزبانه و با لغات کنترل شده است که اصطلاحات علمی و فنی را در حوزه‌های کشاورزی، جنگلداری، ماهیگیری و حوزه‌های مرتبط مانند محیط‌زیست در برمی‌گیرد. این اصطلاحنامه به دلیل پوشش موضوعی وسیع، تاکنون به زبانهای مختلف دنیا مانند انگلیسی، فرانسوی، اسپانیولی، عربی، چینی، پرتغالی، تایلندی، ژاپنی، مجارستانی، کره‌ای، مالایی، ایتالیایی و ... ترجمه شده است.
انتشار " اگرووک" در سال 1982 توسط فائو که در حال حاضر بزرگترین موسسه تخصصی سازمان ملل متحد به شمار می رود و دارای 169 کشور عضو، یک عضو وابسته (پورتوریکو) و یک سازمان عضو (جامعه اقتصادی اروپا) است، به تشکیل بانک اطلاعات کشاورزی کمک زیادی کرده است، از آن پس فائو انتشار منظم آن را مستقیماً برعهده دارد و به تازگی نسخه سال 2007 آن را به روز کرده است.
ترجمه این اصطلاحنامه تخصصی حدود سه سال پیش پس از تلاش پی‌گیرانه گروهی از همکاران پژوهشگاه به سرپرستی ملو‌ک‌السادات بهشتی حسینی، دکتری زبانشناسی و مدیرگروه پژوهشی اصطلاح شناسی پژوهشگاه به همراه تعدادی از کارشناسان خارج از پژوهشگاه آغاز شد.
بهشتی اهمیت این اصطلاحنامه را در تخصصی بودن آن از نظر موضوعات مرتبط با حوزه کشاورزی امعرفی می‌کند و می‌گوید:در واقع اجرای این طرح بخشی از طرح ملی اصطلاحنامه جامع (شامل علوم پایه و مهندسی وکشاورزی) است که در سال 1376 توسط کمیسیون اطلاعرسانی شورای پژوهشهای وقت به تصویب رسیده و حمایت مالی شده است.
بهشتی افزود: آگرووک اولین اصطلاحنامه کشاورزی است که در ایران تهیه شده و مورد تایید "مدیریت اطلاعات کشاورزی " سازمان فائو و یونسکو قرار گرفته است و از این نظر بایستی از تمامی دست اندرکاران این طرح به طور ویژه تقدیر به عمل آید.
مهرداد نوروزی اقبالی، کارشناس رایانه پژوهشگاه، زهرا دهسرایی، کارشناس معاونت اطلاع‌رسانی پژوهشگاه ،دکتر اسماعیل اکبری، فرخنده اصغری، کارشناس ارشد رشته کشاورزی گرایش گیاه‌شناسی فارغ‌التحصیل دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران، نسرین آخوندی، زبان‌شناس و همکار سابق پژوهشگاه به‌علاوه تعدادی دیگر از کارشناسان خارج از پژوهشگاه در ترجمه آگرووک همکاری داشته‌اند.

منبع خبر: پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمیhttp://www5.irandoc.ac.ir/Irandoc/news.aspx?id=198

کتابخانه دیجیتالی جهانی

یونسکو ،کمیته ملی امریکایی یونسکو و کتابخانه کنگره آمریکا  جهت بحث در مورد نوآوری های کتابخانه ای برای ایجاد یک کتابخانه دیجیتال جهانی جلسه ای را تشکیل دادند. در این جلسه ، توافق نامه ای جهت ایجاد تعدادی از گروههای کاری تصویب شد که برای انجام پروژه هایی در حوزه های مرتبط با کتابخانه های دیجیتالی مانند انتخاب محتوا ، معماری سیستم و استانداردها و نمونه های موفق فعالیت خواهند کرد.اطلاعات بیشتر درباره این پروژه ها را می توانید در سایت www.worlddigitallibrary.org مطالعه بفرمایید.

معرفی کتاب

امروز کتاب جدیدی به دستم رسید با عنوان آزمون های کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی و دکترای مدیریت اطلاعات بهداشتی که تهیه کننده و گردآورنده آن خانم اکرم رزم پور کارشناس کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی است و توسط نشر کتابدار منتشر شده است.

کتاب شامل ۱۳ دوره سوالات کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی و ۷ دوره سوالات دکترای مدیریت اطلاعات بهداشتی و درمانی و همچنین ۱ دوره سوالات دوره دکترای کتابداری با گرایش پزشکی (اعزام به خارج) است.

در انتهای هر دوره سوالات پاسخنامه و منابع آن ذکر شده است.

مشکل لاینحل حقوق کتابداران

یکی از مشکلات کتابداران که هنوز هم مرتفع نشده، مشکل حقوق است. از مشکلاتی که بر سر ارتقا شغلی و فوق العاده سختی کار گرفته و غیره که بعضی از این موارد در هیچ سازمانی اجرا نمی شود و بعضی بر اساس میزان کوشش کتابداران و سیستم حاکم بر آن سازمان پرداخت می شود. اخیرا یکی از سازمانها نوعی سیستم گزارش گیری حقوق را برای محاسبه حقوق کتابداران بکار گرفته که فایل آن توسط یکی از دوستان به دست من رسید. من فکر میکنم اگر تمام کتابداران دانشگاه با هم روی این فایل کار کنیم شاید بتوان دانشگاه ما را نیز به جمع معدود سازمانهایی که اعتقاد به پرداخت بخشی از حقوق کتابداران دارند، افزود.

UpToDate VS Dynamed

UpToDate به همراه Dynamed و First Consult از منابع مهم پزشکی در حوزه پزشکی مبتنی بر شواهد (Evidence Based Medicine) می باشند. منابع دیگری نیز وجود دارند مانند Diseasedex, Clineguide, Inforetriever, Micromedex و ... اما 2 منبع پیشگفته  یعنی UpToDate  و  Dynamed  معتبر ترند.
چندی پیش دانشگاه در نظر داشت تا امکان دسترسی به یکی از این منابع را برای کاربران خود فراهم سازد. در اولین قدم جستجویی در وب کردم تا پیشینه ای از مقایسه این منابع پیدا کنم. یافته ها نشان می دهد که:
- ضریب بازیابی و سرعت جستجو در هر دو تقریبا به یک میزان است.
-  Dynamed به عرضه داده های خام می پردازد در حالیکه UpToDate داده ها را خلاصه کرده و کمی پردازش می کند.
- قیمت Dynamed در مقایسه با UpToDate بسیار مناسب تر است. (دسترسی به Dynamed برای دانشگاه علوم پزشکی تهران 11000 دلار در مقایسه با 42000 دلار UpToDate )
- دانشجویان و پرستاران از Dynamed راضی ترند در حالیکه متخصصان متخصصان که نیاز به اطلاعات کامل تری دارند UpToDate را ترجیح می دهند.
و اما هدف اصلی از نگارش این مطلب:
حضور کتابداران در این بررسی ها پررنگ بود. در یک مقاله شش گروه به بررسی مقایسه ای پرداخته بودند این شش گروه عبارت بودند از: کتابداران پزشکی، جراحان، متخصصان طب اورژانس، طب داخلی، طب کودکان و داروسازان. که البته طبیعی است که کتابداران از جنبه های اطلاع رسانی مانند ضریب دقت و بازیافت، محیط کاربری و ... به آن پرداخته اند. در تمام وبلاگ ها نیز که مطلبی در مورد مقایسه این در وجود داشت درصد بالایی از آنها را کتابداران تشکیل می دادند.

و اما کتابداران پزشکی ما به چه کاری مشغولند؟ جوابی نمیدهم که می دانم تکرار مکررات است. هر چند هنوز معتقدم که درصد زیادی از مشکلات به خود کتابداران و توانمندی های خودمان باز می گردد.

همایش های کتابدارانه پزشکی

دومین همایش سراسری دانشجویان کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی : 30 آبان ماه و 1آذر ماه. کرمان
دومین همایش کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی :۲۱و۲۲آذرماه 1386.تهران
سلام. در سالهای اخیر همایش های کتابدارانه متعددی در دانشگاه های مختلف کشور برگزار می شود که در این میان گروههای کتابداری پزشکی نیز به سهم خود کار خوبی را در این زمینه شروع کرده اند. اولین همایش کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی دانشگاه شهید بهشتی تهران که پاییز سال گذشته برگزار شد و متعاقب آن همایش دانشگاه اصفهان (چالش های علم اطلاعات) و هشتمین همایش کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه الزهرا گام های مهم و خوبی برای شروع یک حرکت خوبتر بودند و اینک دو همایش دیگر را پیش رو داریم. پیشنهاد می کنم کتابداران دانشگاه علوم پزشکی تهران حضوری فعال در این همایش ها داشته باشند. در صورت نیاز کتابداران واحدها و کتابخانه های مختلف می توانند بصورت مشارکتی و گروهی اقدام به ارسال مقالات خود نمایند مطمئنا این کار علاوه بر آشنایی بیشتر کتابداران دانشگاه باعث رشد روحیه همکاری و ارتقا سطح سواد علمی کتابداران هم خواهد شد. اطلاعات بیشتر درباره این همایش ها و برنامه های آنها را در آدرس های فوق بخوانید. موفق باشید.

استفاده از امکان رزرو منابع، آری یا خیر؟

در جلسه ای که اخیرا در کتابخانه مرکزی در مورد ارتقای نرم افزار جامع کتابخانه ای داشتیم، مدتی از وقت جلسه (همچون جلسه ای مشابه در ماه های گذشته) به ایجاد امکان رزرو مدرک به صورت آن لاین گذشت. به نظر می رسد این امکان در مرحله بحث بسیار جذاب باشد. اما در سطح عمل گویا چنین نیست.
دیروز که در حال نتیجه گیری پایان نامه ام (با موضوع بررسی وضعیت استفاده از نرم افزار کتابخانه ای در دانشگاه علوم پزشکی تهران) بودم به وضعیت رزرو برخوردم و مشاهده کردم بر اساس اطلاعاتی که در زمان گردآوری پرسشنامه به دست آمده 7 کتابخانه (پنج تا دانشکده ای و دوتا بیمارستانی ) از نرم افزار برای سیستم امانت کتاب استفاده می کنند و از این تعداد تنها 2 کتابخانه (دانشکده پزشکی و دانشکده بهداشت یک) اعلام کرده اند که از قابلیت رزرو استفاده می کنند. البته کیفیت استفاده را در این دو کتابخانه اندازه گیری نکرده ام که خیلی زیاد است یا خیلی کم.
هرچند باید آینده نگر بود و شاید در آینده و در زمان تحت وب شدن تمام کتابخانه ها از این امکان زیاد استفاده شود، اما من رخ دادن این امر را حداقل در آینده نزدیک بعید می دانم.

جدیدترین نتایج وب سنجی دانشگاه

	Visibility (V)	Size (S)	Rich Files (R)	Google Scholar	Webometrics Rank
دانشگاه	9120	36700	1782	1280	112942
کتابخانه مرکزی	4000	11200	105	1190	39695
روابط عمومی	73	861	182	0	2196
دانشکده پزشکی	455	14500	469	5	31294
دانشکده بهداشت	62	177	1	0	603
دانشکده داروسازی	58	4	0	0	240
دانشکده دندان پزشکی	60	180	166	0	766
دانشکده توانبخشی	-	-	-	-	-
دانشکده پرستاری	43	79	21	0	351
دانشکده پیراپزشکی	39	24	0	0	204

بر اساس جدیدترین نتایج وب سنجی دانشگاه، سایت کتابخانه مرکزی حدود یک سوم امتیاز کل دانشگاه را به خود اختصاص می دهد.
بر اساس شاخص های سایت Webometrics که به رتبه بندی وب سایت های دانشگاههای جهان می پردازد، امتیاز وب سایتها از طریق فرمول زیر محاسبه می گردد:
Webometrics Rank (position)= 4*RankV+2*RankS+1*RankR+1*RankSc
Rank V : کل پیوندهای دریافت شده توسط وب سایت
Rank S  : تعداد کل صفحه های وب نمایه سازی شده توسط موتور کاوش
Rank R  :جمع کل تعداد فایل های تعداد فایل هایpdf, Doc, PPT, PS
Rank Sc : تعداد کل مقالات قابل بازیابی از Google Scholar

امتیاز کل دانشگاه 112942 بوده و بیش از یک سوم آن یعنی 39695 امتیاز مربوط به سایت کتابخانه مرکزی دانشگاه بوده و پس از آن دانشکده پزشکی بیشترین امتیاز را دارا می باشد. متاسفانه امتیاز سایر دانشکده ها در حد انتظار نیست. نیز امتیاز دانشکده توانبخشی به جهت نداشتن دامین ، محاسبه نشده است.
همانطور که مشاهده می شود، دو شاخص Rank v و Rank S  به ترتیب با وزن 4 و 2 از عوامل موثر بر امتیاز وب سنجی وب سایت ها می باشد. داشتن نقشه سایت، صفحات شخصی اعضای هیات علمی و دانشجویان، صفحات فعال گروههای علمی، وجود وبلاگ و ... از عوامل مهم بالا رفتن امتیاز می باشد.

نگهداری سوابق کتابخانه

سلام. چند روزی است که به پاکسازی بخش خدمات فنی کتابخانه مشغول هستم و در این اکتشافات به موارد بسیار جالبی برخورد کرده ام مانند: آرشیو بسیار به هم ریخته و نامرتب نامه های اداری کتابخانه از حدود ۴۰ سال پیش تا کنون٬ تعداد متعدد دفاتر ثبت که تمامی آنها ناقص و نصفه نیمه هستند٬ چندیدن جلد کتاب بسیار قدیمی که نمی دانم آیا چاپ سنگی هستند یانه؟ از دوستان و همکاران عزیز کتابدار تقاضای کمک و همفکری دارم:
 آیا اصولا باید تمامی نامه های اداری کتابخانه را نگهداری کرد ؟(حتی نامه های اداری شخصی پرسنلی که بازنشسته شده اند) اصولا آیا این نوع مدارک جزو آرشیو محسوب می شوند و نحوه نگهداری آنها به چه صورت باید باشد؟

پی نوشت: نکته جالبی که بد نیست دوستان دیگر هم بدانند این است که چند جلد کتاب قدیمی که شماره ثبت آنها به حدود سی یا چهل سال قبل بر می گردد در توده ای از پلاستیک های مخصوص آشغال به طرز وحشتناکی باند پیچی شده بودند و اما در کنار اینها مقداری اوراق اداری و پاکت نامه و کاغذ کاربن و این جور وسایل به دقت و ظرافت خاصی نگهداری شده بودند. (بدون سوگیری)

گزارش مقایسه ای از پیشرفت علمی کشورهای در حال توسعه با ایران

صبح امروز معاونت پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی تهران میزبان آقای Eduard Cohen مدیر ارشد Elsevier بود. در این جلسه که معاونین پژوهشی چند دانشگاه علوم پزشکی نیز حضور داشتند آقای Cohen در سخنان خود به موضوعات جالبی نظیر موارد زیر پرداختند:
- اثرات سرمایه گذاری اطلاعاتی در کشورهای پیشرفته
- گزارش مقایسه ای از پیشرفت علمی در کشورهای در حال توسعه با ایران
- بررسی رابطه دسترسی، استفاده و تولید علم با تاکید بر تجربیات Elsevier

هرچند به تمام این موارد از دیدگاه ناشری تجاری مانند Elsevier پرداخته شده است اما نکته های اشاره شده درآن، نکات ظریفی بود که حیف دانستم کتابداران در جریان قرار نگیرند. به همین جهت فایل پاورپوینت این سخنرانی را از ایشان گرفتم. پیشنهاد می کنم این فایل را دانلود کرده و مطالعه فرمایید.
کار فرهنگی: آقای Cohen در حین سخنرانی خود، از واژه Gulf به جای Persian Gulf استفاده کرد که با تذکر حضار تصحیح کرد. در متن فایل پاور پوینت هم هر جا دیدم اصلاح کردم.

اعتراض نمادین کتابفروش آمریکایی به کتاب نخواندن مردم

سایت بی بی سی خبر بسیار جالبی را منتشر کرده درباره یک کتابفروش آمریکایی که کتاب های دست دوم خود را در اعتراض به آنچه بی علاقه گی جامعه به خواندن کتاب توصیف کرده، سوزانده است.

به گزارش این خبرگزاری آقای وین اخیرا تصمیم گرفت از تعداد کتاب هایی که دارد، کم کند اما با کمال تعجب متوجه شد که حتی کتابخانه ها هم کتاب های مجانی را نمی خواهند چون جایی برای نگهداری آنها ندارند. بنابراین روز یکشنبه    (27 مه) ناخرسند از بی علاقه گی مردم به خواندن کتاب، تام وین آتشی برپا و شروع کرد به سوزاندن کتاب هایش. او به مردمی که جمع شده بودند تا کتاب سوزی او را نظاره کنند، گفت: "این تشییع جنازه تفکر در آمریکای امروزی است."

او در گفتگو با خبرنگاران گفت: "بعد از این که هزاران کتاب را جمع کردی و متوجه می شوی که مردم برای داشتن آنها دست رد به سینه ات می زنند، زانوهایت از خشم می لرزد؛ در ضمن سوزاندن آنها بهانه خوبی برای تفریح کردن است."

صاحب کتابفروشی در کانزاس سیتی در ادامه افزود در سال های اخیر تعداد مشتریان کتاب کمتر و کمتر شده است و بیشتر مردم اطلاعاتی را که می خواهند، از طریق اینترنت و تلویزیون کسب می کنند. یکی از صاحبان کتابفروشی پراسپرو (Prospero)، از کتابفروشی ها زنجیره ای در آمریکا، گفت برخی خانوارها در کانزاس سیتی پنج دستگاه تلویزیون دارند اما در مقابل فقط سه جلد کتاب در خانه آنها پیدا می شود

ابر موتور کاوش OJOSE: Online Journals Search Engine ( قسمت دوم )

 در ادامه معرفی ابر موتور جستجوی پزشکی OJOSE  به شرح نشریات و کتابهای موجود در این ابزار می پردازیم:  نشانی اینترنتی این موتور جستجو  www.ojose.com  می باشد.

Ø       مقالات مجلات online   :

متن کامل این مقالات در شبکه محلی موسسات و ارگانها به طور رایگان در دسترس هستند . امکان سفارش مستقیم مقالات نیز وجود دارد. ( بسیاری از نشریات علوم پایه و بالینی پزشکی این پایگاه از طریق سایت کتابخانه الکترونیک دانشگاه علوم پزشکی تهران قابل دسترسی است .)  

·     Catch Word _ Ingentaشامل 5600 عنوان  مجله

·     Blackwell  شامل 650 عنوان مجله

·    Cambridge University Press شامل 220 عنوان مجله

·      Elsevier شامل  1200 عنوان مجله

·      Emerald  شامل 220 عنوان مجله

·      Erlbaum  (Lawrence Erlbaum Associates  ) شامل 100 عنوان مجله

·      High Wire Press دانشگاه استنفورد شامل آرشیوی با 800000 عنوان مقاله تمام متن رایگان

·      انتشارات Karger شامل 80 عنوان مجله

·    Kluwer   شامل 650 عنوان مجله

·       Meta Press  شامل 1000 عنوان مجله

·       Pubmed/Medline شامل 80 عنوان مجله تمام متن رایگان

·      Oxford University Press  شامل 180 عنوان مجله

·      Peeters شامل 55 عنوان مجله

·       Sage شامل 400 عنوان مجله

·       Springer شامل 450 عنوان مجله

·       Thieme شامل 100 عنوان مجله      

·      WileyInterscience  شامل 460 عنوان مجله

 

Ø       لیست مجلات موجود online  :

·          EZB : این پایگاه شامل لیست مجلات علمی است که به صورت Online  موجود هستند . ( حدود 9000 مجله )  برخی از این مجلات به صورت رایگان بر روی اینترنت موجود هستند و دسترسی به برخی از آنها از طریق شبکه محلی دانشگاه امکان پذیر می باشد.

·         Psychline : این پایگاه شامل بیش از  2000 عنوان  مجله الکترونیکی در زمینه روانشناسی و علوم اجتماعی است. گروهی از این مجلات رایگان و بخشی نیاز به پرداخت حق اشتراک دارند.

Ø       نشریات :   شامل مجلات موجود در کتابخانه های آلمان و سوئیس

·          RERO_ CH  : شبکه کتابخانه دانشگاه سوئیس

·          SUBITO _ DE : شبکه کتابخانه دانشگاه آلمان . در این پایگاه امکان بازیابی و خرید مقالات ( چاپی و الکترونیکی ) فراهم شده است.

·          کتابخانه ملی آلمان DDB

 Ø       کتابها : شامل کتابهای موجود در کتابخانه های آلمان و سوئیس

·          RERO_ CH : شبکه کتابخانه های دانشگاه سوئیس

·          SUBITO_ DE : شبکه کتابخانه های دانشگاه آلمان . در این پایگاه امکان سفارش کتاب فراهم شده است.