اولین همایش بررسی راهکارهای توسعه IT در دانشگاه های علوم پزشکی کشور 25 و 26 بهمن ماه سال جاری در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی برگزار گردید که آرم دانشگاه علوم پزشکی تهران در پوستر همایش هم جزو همکاران قرار دارد.
کتاب خلاصه مقالات این همایش، مقالات را در چهار فصل دسته بندی کرده : 1. کاربرد فناوری اطلاعات در سلامت 2. خدمات الکترونیک قابل طرح در دانشگاه ها 3.موانع، چالشها و راهکارهای توسعه در دانشگاه ها 4. بانک اطلاعاتی مرکزی پزشکی. (راستی بانک اطلاعاتی مرکزی یعنی چی؟ در ضمن به قول کیوان کوشا در دایره المعارف کتابداری و اطلاع رسانی بهتر بود از عبارت پایگاه اطلاعاتی استفاده می کردند)
در فصل چهارم هم یک مقاله مشترک از دو کتابدار(امیررضا اصنافی و احسان محمدی ) با عنوان "دسترسی به منابع الکترونیکی رایگان از طریق درگاه های کتابخانه ای" وجود دارد که به صورت پوستر ارائه شده.
من فکر می کنم کتابداران باید نقش پررنگ تری در این همایش باید داشته باشند. راستی آیا می توان به توسعه IT در دانشگاه ها اندیشید و کتابخانه ها را در این میان فراموش کرد؟
اگر می خواهید رایانه خود را از راه دور کنترل کنید ، کافی است از برنامه Anyplace Control استفاده کنید . برای استفاده از این نرم افزار باید رایانه شما به یک شبکه یا سیستم اینترنت متصل باشد تا بتوانید از یک رایانه دیگر به آن اتصال داشته باشید . بقیه کار ها را براحتی می توانید از موس و کیبوردتان نیز برای کنترل رایانه از راه دور استفاده کنید . این نرم افزار امکاناتی را در اختیار شما قرار می دهد که گویی در مقابل رایانه خود نشسته اید و در حال انجام کارهای روزمره تان هستید برای دانلود این نرم افزار به سایت زیر مراجعه کنید . www.anyplace-control.com
در نوشته قبل شاخصh را معرفی کردم که به اندازه گیری کمی برونداد علمی محققین در هر حوزه می پردازد و شاخصی جدید برای تعیین میزان اثرگذاری هر محقق را بر علم اندازه گیری می کند.
در این نوشته شاخصی به نام شاخصh-b را معرفی می کنم. چندی پس از انتشار مقاله Hirsch در مورد شاخصh Banks، در مقاله ای ضمن برشمردن مزایای شاخصh، شاخص دیگری را ملهم از آن با عنوان شاخصh-b پیشنهادکرد که به کمک آن میتوان موضوعات داغ (Hot topics) در دست تحقیق را مشخص ساخت. وی در توجیه نیاز به چنین شاخصی اظهار میدارد که تعیین موضوعات مورد علاقه و در دست بررسی، در دنیای پرحجم و وسیع اطلاعات، نیاز به بررسی و جستجوی فراوان در انواع منابع اطلاعاتی دارد و وسیلهای ساده لازم است تا محققان و مخصوصا دانشجویان دورههای دکترا را در تعیین موضوعات موردبحث روز و تخصیص موضوع مناسب برای رساله خود به کارآید. شاخص h-b با مرتبکردن موضوعات برحسب سیر نزولی میزان استناد به مقالات حاوی این موضوعات به دست میآید. روش اندازه گیری این شاخص دقیقا شبیه به روش شاخصh است. وی با ارایه فرمول h⋲mn (n اختلاف بین سال کنونی از سال نشر اولین مقاله در موضوع و پارامتر m مباحث داغ دردست تحقیق) اظهار می دارد که مثلا 2 ≥ m ≥ 5/0 (یعنی حداکثر h-b برابر 40 پس از 20 سال) نشاندهنده مطرحبودن جدی یک موضوع در تحقیقات کنونی است..؛ یا متلاً، اگر برای موضوعی 3 ≤m باشد، آن موضوع داغ است،؛ چرا که بزرگ بودن m به معنی کوچک بودن n و در نتیجه مطرحشدن آن موضوع در سالهای اخیر است و اگر شاخص h-b این موضوع هم بالا باشد،، در عین داغ بودن، قبلا هم مطرح و موضوع بحث و بررسی محققان بوده است.
خوب حالا یکی بیاد زحمت بکشه موضوعات داغ حوزه کتابداری و اطلاع رسانی رو تعیین کنه.
برای اطلاعات بیشتر به اصل مقاله رجوع کنید.
خبر انتخاب " اصطلاحنامه پزشکی فارسی" تالیف سرکار خانم رهادوست استاد محترم گروه کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه علوم پزشکی ایران به عنوان کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در بخش کلیات که قبلا در وبلاگ گروهی کتابداران آمد مایه مسرت و خوشحالی کتابداران، بخصوص کتابداران پزشکی شد.
این جایزه دیروز به ایشان تقدیم شد.
من هیچگاه شاگرد خوبی برای ایشان در دوره های کارشناسی و ارشد نبودم ولی همیشه حمیت فراوان ایشان نسبت به کتابداری و تلاش وافری که به جهت اعتلای این حرفه از خود نشان می دادند را می ستودم.
این انتخاب را که حاصل سالها تلاش فراوان ایشان می باشد را از طرف خود و نویسندگان وبلاگ صمیمانه تبریک گفته، آرزوی توفیق بیشتر استاد بزرگوارمان را داریم.
در اولین پستی که در این وبلاگ نوشتم قول دادم که در مطالب بعدی بیشتر درمورد وبلاگ در کتابداری و اطلاع رسانی صحبت کنم. در این قسمت به طور مختصر به برخی مزایای وبلاگ در کتابخانه ها و برای کتابداران خواهم پرداخت.
کتابداران باید دانش خود را همگام با پیشرفت فناوری و علوم مختلف, به روز نگه دارند. بنابراین با ظهور پدیدههای جدید, کتابداران می توانند به سرعت و سادگی از مزایای این پدیده ها استفاده نمایند. برخی فواید وبلاگ برای کتابداران و کتابخانه ها عبارتنداز:
۱- کتابداران با مطالعه یا مشارکت در تهیه وبلاگ میتوانند سطح آگاهیهای علمی و تخصصی خود را افزایش دهند و دانش خود را در اختیار دیگر همکاران خود نیز قرار دهند.
۲- کتابخانهها, انجمنهای ملی و بینالمللی کتابداری و سازمانهای وابسته میتوانند برای اطلاعرسانی سریعتر, از این امکان استفاده کنند.
۳- وبلاگ برای کتابخانههای کوچکتر مانند کتابخانههای عمومی کوچک, آموزشگاهی, دانشکدهای و تخصصی, اهمیت بیشتری دارد- خصوصاً در مواقعی که سازمان مادر قادر به تهیه وبسایت یا اختصاص محیطی در شبکه برای این کار نباشد.
۴- وبلاگ برای معرفی خدمات و منابع کتابخانه مفید است٬ عدم نیاز به فضای اختصاصی در شبکه, رایگان بودن خدمات اکثر خدمتدهندههای وبلاگنویسی, سرعت و سهولت انتشار, امکان تعامل با خوانندگان و دریافت نظرات آنها, سادگی و بینیازی از مهارتهای برنامهنویسی از مواردی هستند که به ترویج وبلاگنویسی در میان کتابداران کتابخانهها کمک میکنند.
۵- مدیران کتابخانهها با کمترین هزینه و نیروی متخصص میتوانند از وبلاگ برای اشاعه اخبار و اطلاعرسانی در باب خدمات و بازاریابی برای ارائه خدمات خود استفاده کنند.
۶- با استفاده از امکانات تعامل دو جانبه در وبلاگ، کاربران میتوانند در هر زمان با کتابداران کتابخانه در ارتباط باشند و پیشنهادها و نظرات خود را منعکس کنند؛ کتابداران هم به این وسیله میتوانند پاسخگوی سؤالات کاربرانی باشند که توانایی مراجعه حضوری به کتابخانه را ندارند یا به علت دوری راه, از این کار امتناع میکنند.
۷- کتابخانهها میتوانند اخبار جالب و روزآمد را به وبسایت کتابخانه اضافه کنند. این نوع وبلاگها نیازی به گستردگی زیاد ندارند و هرکتابخانهای میتواند با توجه به خطمشیها و اهداف خود, بخشی از فعالیتها و خدمات خود را از طریق این پدیده جدید به اشتراک بگذارد.
در پایان باید به این نکته اشاره کرد که وبلاگها دارای پتانسیل مفید بسیار بالایی برای کتابخانهها هستند. کتابداران دانشکده ها و بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی شما نیز می توانید براحتی از این امکان در کتابخانه خود استفاده نمایید. اینهم یک نمونه : وبلاگ کتابخانه دانشکده بهداشت
به دادههای توصیفی درباره دادهها و اطلاعاتی که برای توصیف یک صفحه، در آن صفحه درج شده، فراداده (metadata) میگویند. مؤلف، عنوان صفحه، زبان، موضوع، و کلیدواژهها از جمله عناصر این دادهها هستند.
هر طرح فرادادی معمولاً خصوصیات زیر را دارد:
- تعداد متناهی اجزاء،
- نام هر جزء،
- معنای هر جزء.
معمولاً ساختار معنایی، تشریحکننده محتوا، محل نگهداری، خصوصیات فیزیکی، نوع (مثلاً متن، تصویر، نقشه یا مدل) و شکل (نگارش چاپی، فایل الکترونیکی) منبع است. عناصر اصلی فرادادی که دسترسی به اسناد منتشرشده را فراهم میکنند، پدیدآورنده اثر، زمان و مکان نشر، و زمینههای موضوعی را شامل میشوند. در مورد اطلاعات غیررقومی ] = غیردیجیتالی [ از قبیل مواد چاپی مانند کتاب و مجله، باید عناصر فرادادی از قبیل- مثلاً- شماره بازیابی مورد استفاده در کتابخانه نیز اضافه شوند تابه مکانیابی اطلاعات کمک کند.
مدلهای گوناگونی برای درج فراداده در صفحههای وب وجود دارند که به دو مدل از مهمترین آنها اشاره میکنیم:
- مدل «چارچوب توصیف منبع» (آردیافResource Description Fraamework: RDF)،
- مدل«هسته دابلین» (دیسی) (Dublin Core: DC).
مدل «چارچوب توصیف منبع» از سوی «کنسرسیوم وب جهانی» توصیه شده. این مدل، واژگانی را که توسط «هسته دابلین» و سایر واژگان فرادادی استاندارد پوشش داده نمیشوند، دربرمیگیرد. «کنسرسیوم وب جهانی» این مدل را بویژه برای استفاده در سندهای «ایکسامال» توصیه کرده است. «آردیاف» چهارچوبی را برای ارائه هر نوع فراداده از هر شکلواره(schema)، در سطح بسیار بالای پیچیدگی ارائه میدهد.
«مدل هسته دابلین» در کارگاههایی که در 1995 در دوبلین (اوهایو) برگزار شد توسعه یافت و شامل 15 عنصر فرادادی مشترک برای رسانههای دیجیتالی و غیردیجیتالی (مثل کتابخانههای الکترونیکی، سنتی و موزهها) است. «هسته دابلین» احتمالاً بیشترین کاربرد را در جهان دارد»
منبع :نشر الکترونیکی. تألیف: محمود بابائی
اینو بارها تلفنی هم گفته ام و اینجا باز می گم که کتابداران محترم دانشگاهها، دانشکده ها و مراکز تحقیقاتی تحت پوشش وزارت بهداشت بدانند خرید مجموعه مجلات الکترونیکی Blackwell, Ovid (LWW), Elsevier (Science Direct) برای سال 2007 میلادی همانند سال قبل توسط دانشگاه علوم پزشکی تهران اقدام و تمامی اعضای کنسرسیوم سال قبل به آن دسترسی خواهند داشت و هیچگونه قطع دسترسی برای دانشگاهها به وجود نخواهد آمد.
بجزمنابع ذکر شده در بالا، دانشگا هها برای خرید و اشتراک سایر منابع مورد نیاز می بایست راسا اقدام نمایند.
البته همه اینها که گفته شد از طرف وزارت متبوع کتبا به اطلاع خواهد رسید ولی گفتم اینجا بگم که کتابدارا تکلیف خودشو نو بدونن چون خداییش خیلی تماسهای تلفنی زیاد شده.
سومین دوره انتخابات انجمن کتابداری و اطلاع رسانی ایران با نامزد شدن یزدان منصوریان (هیات علمی دانشگاه تربیت معلم) و افشین موسوی چلک (هیات علمی گروه کتابداری دانشگاه آزاد- واحد بابل) برای دوره جدید آغاز شد.
اعضای هیات مدیره در دوره دوم، اساتید زحمتکش عرصه کتابداری ایران هستند که برای تثبیت یک انجمن حرفه ای در ایران (علیرغم مشغله فراوان) تلاش ها و زحمات بسیاری کشیدند: رحمت اله فتاحی، فریبرز خسروی، ابراهیم عمرانی، کاظم حافظیان رضوی، آقای شمسبد و ... اکنون در آستانه تشکیل دوره سوم هیات مدیره انجمن هستیم.
نکته مهم و جالب توجه ظهور نسلی جدید و آشنا به تکنولوژی (از شاگردان همان اساتید) در عرصه کتابداری ایران است که اندک اندک در حال تثبیت موقعیت خود در کتابداری ایران هستند. یزدان منصوریان متولد ۱۳۵۲ است و به تازگی مدرک دکترای خود را از دانشگاه شفیلد انگلستان گرفته است. افشین موسوی هم متولد ۱۳۵۱ است و دانشجوی دکترای دانشگاه آزاد- واحد علوم و تحقیقات و اکنون حضور و کاندیداتوری آنها در انجمن کتابداری و اطلاع رسانی ایران چشم اندازی امیدبخش برای یک انجمن حرفه ای کتابداری در ایران است.
دومین انتخابات انجمن در شانزدهم اسفندماه سال جاری و همزمان با سمینار دوروزه سازماندهی اطلاعات برگزار می شود.
فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران از سال ۱۳٨۲ شمسی تصمیم به انتشار دائرة المعارفی با عنوان " دائرة المعارف پزشکی اسلام و ایران" گرفته است. در اهداف این دایره المعارف معرفی افراد یا سازمانهایی که هر یک، بصورت خرد یا کلان در ایجاد استحکام و گسترش پزشکی اسلامی نقشی به عهده داشته اند, کتاب ها و آثار مهم پزشکی اسلامی نیز ذکر شده که جا دارد آن را بسط دهند و کتابخانه ها را نیز در آن به صورت مستقیم ذکر نمایند. ضمناً نظرات کتابداران این حوزه حتماً کمک بسزایی در جامعیت مدخل ها و صحت محتوایی مقالات و نیز اطلاع رسانی در جامعه پزشکی خواهد نمود. اینجا کلیک نمایید و مدخل های این دایره المعارف را به دقت مشاهده نمایید.
مدخلهای این مجموعه شامل گیاهانی با خواص دارویی (چه در متون متقدم و چه در متون معاصر) ،پزشکان، داروشناسان ،گیاهدارو شناسان، محققان علوم پزشکی (از آغاز اسلام تا کنون)، موسسات و سازمانهای پزشکی، بیماری ها و روش های درمان بیماری ها، کتابها و متون متقدم پزشکی اسلامی(به زبانهای مختلف) و در نهایت اصطلاحات پزشکی اسلامی است.
ترتیب مقالات دائرة المعارف پزشکی اسلام و ایران الفبایی بوده و تعداد واژگان در هر مقاله نیز به طور متوسط دوهزار پیش بینی شده است. مقالات این دائرة المعارف به صورت تخصصی تهیه و در انتهای هر مقاله منابع آن ذکر می شوند تا مورد استفاده پژوهشگران قرار گیرد. برای تهیه و چاپ این کتاب مرجع، مدت زمان تقریبی هشت سال پیش بینی شده است. (احتمالاً از زمان تصمیم گیری این کار یعنی از سال 1382 شروع شده )
برگرفته از: ایمیل ارسالی انجمن علمی دانشجویان کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران به گروه بحث کتابداری
پی نوشت: بنده نیز به عنوان یک کتابدار در حوزه علوم پزشکی و سلامت معتقدم که کتابداران خواهند توانست در تهیه هر چه بهتر این دائره المعارف نقش مهمی داشته باشند, به هر حال صلاح مملکت خویش خسروان دانند, باید دید نظر دست اندرکاران این منبع مرجع چیست؟ ضمنا علاقمندان می توانند مدخل های پیشنهادی خود را ارسال نموده یا برای هر گونه همکاری با این مجموعه اعلام آمادگی نمایند, همچنین می توانند پیشنهادات و انتقادات خود را ارسال کنند. اطلاعات کامل تر و بیشتر را از سایت این دائره المعارف بخوانید.
دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با برگزاری آزمون ورودی ۵ کتابدار استخدام می کند. مهلت ارسال مدارک تا ۸/۱۱/۸۵ (نگاه کنید به نیروهای مورد نیاز و شرایط استخدام ) در ضمن حداقل معدل برای استخدام ۱۶ است. نیروهای شرکتی و افراد بومی هم سهمیه دارند.
دانشگاه تهران هم ۴ کتابدار استخدام می کند. ۳ تا آقا برای تهران و ۱ خانم یا آقا برای کرج. مهلت ارسال مدارک تا ۱۵/۱۱/۸۵(آگهی را ببینید.)
دانشگاه علوم پزشکی مازندران هم ۲ کتابدار. آخرین مهلت ارسال مدارک :١١/١٠/٨٥(به شماره 296 هفته نامه بازارکار مورخ 9/10/85 مراجعه نمایید)
فضای سایبر (Cyberspace) عبارتی است که در دنیای اینترنت، رسانه و ارتباطات بسیار شنیده میشود. سایبرنتیک علم مطالعه و کنترل مکانیزم ها در سیستمهای انسانی، ماشینی (و کامپیوتر ها) است. در واقع می توان گفت که فضای سایبر گستره ای از ذهن است که می تواند تمامی اشکال زندگی منطقی را بسط و معنا دهد. یک سیستم آنلاین نمونه ای از فضای سایبر است که کاربران آن میتوانند از طریق ایمیل با یکدیگر ارتباط بر قرارکنند. بر خلاف فضای واقعی، در فضای سایبر نیاز به جابجاییهای فیزیکی نیست و کلیه اعمال فقط از طریق فشردن کلیدها یاحرکات ماوس صورت میگیرد.فضای سایبر را نمی توان تنها یک"بزرگ شاهراه اطلاعاتی" ساده دانست. زیرا تجربه ذهنی ما در فضای مجازی با تجربه ذهنی ما زمانی که بی هیچ هدف و ارزشی خیالبافی می کنیم، کاملا متفاوت است. در واقع همانگونه که علم روانشناسی خواب شبانه را برای حفظ سلامتی، توسعه عاطفی و رشد شخصیت یک فرد ضروری می داند، این فضای مجازی هم بیش از هر چیز دیگری در خدمت روان انسان است. زیرا مرزهای بین وا قعیت های آگاهانه و نا آگاهانه را به هم نزدیک ساخته و می تواند درباره معنای "واقعیت" چیز هایی به ما بگوید.محیط "پهلیس" (Palace) یک محیط چت گرافیکی است که ما برای این تحقیق آن را انتخاب کرده ایم. کاربران در این محیط می توانند برای برقراری ارتباط با دیگران از بین صورتک های گرافیکی موجود در آن محیط، یک یا چند صورتک را برای باز نمایی شخص خود انتخاب کنند. مهم تر از همه این است که محیط "پهلیس" مانند رویا بسیار مجذوب کننده است. چرا که این محیط یک "تجربه بصری" جدی است. یک مثل قدیمی میگوید : "یک تصویر با ارزش تر از هزاران کلمه است ." علم روانشناسی هم تجربه بصری را شاید زمانی نه چندان دور ما هم با این گفته چانگ تز هم کلام شویم ؛ آیا این ما هستیم که در فضای سایبر به عنوان کاربر سیر می کنیم یا اینکه این فضای سایبر است ، که به عنوان بخشی از برنامه های خود ما را تعریف می کند ، کسی چه می داند؟
منبع خبر : http://www.hamshahri.net/News/?id=4820
با پیوستن کتابخانهی دانشگاه تگزاس به پروژهی سرویس جستوجوی کتاب گوگل، این موتور جستوجو این پروژه را به صورت گستردهتر ادامه میدهد.
به گزارش سرویس فنآوری اطلاعات خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، بنا بر اعلام گوگل، کتابخانهی یکی از دانشگاههای آمریکا برای قرار دادن آنلاین کتابهای جهان به پروژهی جنجالی این شرکت اینترنتی پیوسته است و بیش از یک میلیون اثر کتابخانهی دانشگاه تگزاس با تبدیل شدن به فرمت دیجیتالی، به کتابهای کتابخانهی گوگل اضافه خواهد شد که شامل مجموعهای از کتابهای نایاب و دست نوشتههای تاریخ آمریکای لاتین هستند.
پروژهی جستوجوی کتاب گوگل، با هدف قرار دادن کتابها با فرمت دیجیتالی و دسترسی آنلاین به آنها، در سال ۲۰۰۴ آغاز شد و گوگل با کتابخانهی عمومی نیویورک و دانشگاههای بزرگی مانند هاروارد، آکسفورد و کامپلوتنس مادرید و دانشگاه کالیفرنیا برای قرار دادن مجموعهی کتابهای آنها در فهرست کتابهای دیجیتالی همکاری دارد
بنا بر اعلام آن چه که موجب جنجالی شدن این پروژه شده، اعتراض موسسات نشر و نویسندهها به قرار دادن کتابهای دارای حق کپی رایت در سرویس گوگل بوده است اما با رد ادعاهای مربوط به توجه انحصاری به زبان انگلیسی، بنابر اظهار گوگل گام بعدی این شرکت عرضهی جستوجوی کتاب گوگل به زبان فرانسه خواهد بود.