اهمیت یادداشت با عنوان وظایف گم شده کتابداران بیش از آن بود که به درج یک کامنت اکتفا کنم. خانم کرمی در آن یادداشت به تقسیم نادرست وظایف در کتابخانه اشاره کرده بودند.
یادم هست که آقای میرزایی در یکی از اولین یادداشتهای این وبلاگ با عنوان بی بهانه نوشتند: با نگاهی به استانداردهای نیروی انسانی کتابخانه های دانشگاهی، کمبود نیروی انسانی متخصص به خوبی نمایان می گردد. این کمبود قطعا یکی از عوامل اصلی کمرنگ بودن فعالیت های حرفه ای در سطح دانشگاه می باشد. در این راستا به منظور تقویت نیروی انسانی کتابخانه ها، در سال ۱۳۸۴تعداد 21 نفر از فارغ التحصیلان کتابداری و اطلاع رسانی جذب و مشغول به کار شدند تا در راستای اهداف پیش بینی شده در سند راهبردی کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه و به منظور تقویت فعالیت های کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه فعالیت نمایند.
این ۲۱ نفر (که من و خانم کرمی هم جزو آنان هستیم) نیروهای تحصیلکرده ای هستند که وارث تمامی مشکلات ساختاری موجود در کتابخانه ها هستند. کتابخانه هایی که روال کار در اکثر آنها به گونه ای غیرحرفه ای انجام می شده و یا می شود. (در کتابخانه ای که من استخدام شدم بخش خدمات فنی وجود نداشت و از نرم افزار استفاده نمی شد . هنوز بخش سفارشات نداریم و کارهای نمایشگاه روی سرم ریخته و....) این مشکلات به خصوص در کتابخانه های بیمارستانی و کتابخانه های مراکز تحقیقاتی دو چندان است. یکی از این ۲۱ نفر را می شناسم که کوچکی و مهجور بودن کتابخانه چنان وی را دلزده نمود که بخش خود را عوض کرده و به مکانی نزدیکتر به اتاق ریاست آن مرکز نقل مکان نمود. (هرچند من اگر جای ایشان بودم چنین نمی کردم.)
به هر روی توصیف شرایط موجود اولین گام است. اما مهم تغییر شرایط است. برای تغیییر نیز باید انرژی صرف کرد و مسیرهای بالقوه اداری و قانونی را امتحان کرد و با مدیران موثر سازمان ارتباط گرفت. من اعتقاد دارم که علیرغم تمامی مشکلات موجود ساختاری باز راه برای اصلاح ساختار بسته نیست.
دوستان عضو در کمیته فنی کتابخانه مرکزی می توانند بهبود و نوسازی وضعیت کتابخانه ها را با جدیت دنبال کنند و نتیجه پیگیری های خود را در همین وبلاگ (به عنوان رسانه کمیته فنی) منتشر کنند تا حمایت کلیه کتابداران مراکز را به دست آورند.
به گمان من نباید از کنار کاستی ها گذشت. چندی پیش خانم کرمی مطلبیدر وبلاگ گروهی نوشتند مبنی بر محدود کردن کتابداران دانشگاه در کلاسهای ICDL به چهار مهارت اولیه. در حالیکه اگر یک گروه باشد که دانستن اکسل و اکسس برایشان الزامی باشد کتابداران هستند. (الان کتابهای کتابخانه ما در اکسل ثبت می شوند) خوب. من همان موقع گفتم که نامه بنویسیم و من هم پایه پیگیری هستم. اما خبری نشد. برای اصلاح کاستی ها لازم نیست از گام های بزرگ شروع کنیم. کمیته فنی می تواند از همین مورد شروع کند. مگر نه؟
آقای مرادی از توضیحات کامل شما بسیار ممنونم. حرف برای گفتن زیاد است اما چه کنیم که گوش شنوایی نیست. پیرو صحبت های جنابعالی منهم باید بگویم که الان حدود۷ ماه است که بنده به تنهایی تمامی کار فهرستنویسی کتب فارسی و لاتین (شامل مراحل ثبت و تهیه رسید اموال و کارهای حسابداری و فهرستنویسی کتب و حتی در بیشتر موارد آماده سازی آنها و بویژه برگه آرایی) و همچنین ثبت و نمایه سازی و برگه آرایی پایان نامه ها بعلاوه کارهای سفارشات کتب و همچنین مدیریت وبلاگ کتابخانه را در غیاب وب سایت آن به تنهایی انجام می دهم. به خاطر اینکه کتابدار محترمی که قبلا قسمتی از این کارها را انجام می داد بدلایل نامعلومی به کتابخانه دیگری فرستاده شده است. در حالیکه می دانم در یکی از کتابخانه های دانشکدهای دانشگاه تهران در همین محوطه سه نیروی کتابداری جمع این کارها را انجام می دهند.در واقع اینجا هر کسی هر کاری را بلد نباشد به جایش کسی که بلد است باید آن کار را انجام دهد (به جای اینکه آن شخص را مجبور به یادگیری کنند!!). قصدم فقط یادآوری بود و نه چیز دیگری و پیشنهاد می کنم سایر دوستان هم تجارب تلخ یا شیرین خود را بنویسند شاید بتوان با همفکری این مشکل را برای همیشه حل کرد. بماند قصه درازی است.
جناب مرادی
مشکل از وقتی شروع شد که دانشگاه تهران به ۲ نیمه شمالی و جنوبی (تهران و علوم پزشکی تهران) تقسیم شد و در این تقسیم غنایم کمتری به علوم پزشکی رسید. از همه چیز حتی نیروی متخصص کتابدار.
(این تقسیم بحدی اثر گذار بوده که حتی دانشجویان فنی عبور و مرور از درب شمالی یعنی درب پزشکی را کسر شان دانسته و بر عکس و بر عکش دانشجویان پزشکی درب دانشکده فنی را).
مهمتر از نیروی متخصص کمبود مدیر کتابخانه متخصص است که همان پیامد هایی را که شما و خانم کرمی گفتید بیشتر به این کمبود برمی گردد.
- در مورد ICDL تعجب می کنم. من و سایر کتابداران کتابخانه مرکزی و سایر مراکز در همان سال اول تمامی ۷ مهارت را داشتیم. شرط ۷ مهارت یا ۴ مهارت به داشتن مدرک لیسانس یا دیپلم برمی گشت نه پست سازمانی؟؟
سلام آقای مرادی
من هم به عنوان یکی از کتابداران این مجموعه باید خدمتتون عرض کنم قضیه به این بغرنجی که شما نوشتید و حتما احساس می کنید نیست. البته در مورد ۲۱ نفر . چون قبل از شما هم دانشگاه نیرو گرفته و ورود شما هم فعلا آخرین دوره بوده. شاید تعداد قلیلی از شما وارث مشکلات معدودی از کتابخانه ها باشید و احساس مسولیت هم داشته باشید ولی واقیعت اینه که نیروی این دوره و اون دوره نداریم . مهم احساس مسولیت و پشتکار و تخصص در کار هست که بسیاری از نیروهای این دوره هم مثل همه جا و همه زمانهای دیگه فاقد اون هستند. و چه بسا نیروهایی که انشا الله در سالهای آتی خواهند بود فعالیت شما رو زیر سوال ببرند. در نهایت توصیه می کنم در مورد افراد جمع بندی نفرمایید. هر کسی در زمانی با توجه به شرایط و امکانات فعالیتهایی داشتند. شاید نیروی بعد از شما کارهایی رو انجام بده که شما هیچ وقت نیازش رو احساس نکنید و یا موقعیت انجامش رو نداشته باشید. پس بهتره به این راحتی همه چیز رو زیر سوال نبرید و مسایل رو بزرگ نکنید. غیر از این نیست که اگر به کار و تخصص شما نیاز نبود هیچ وقت اینجا نبودید.
آقای مرادی بعد از خواندن مطالب شما حرفهای زیادی داشتم که دیدم شخص محترمی با عنوان کتابدار گفتنی ها رو گفتند. شما تا حد زیادی یک طرفه به قاضی رفتید و با اینکه پایان نامه خود شما ، شناخت زیادی از کتابخانه ها را باید به شما می داد ُ، از نوشته هاتون این طور بر نمی آید. این ۲۱ نفری هم که فرمودید وارث مشکلات نیستند و کتابداران قبلی این راه پر سنگلاخ رو حداقل در کتابخانه های خودشان تا حد زیادی مرتفع کردن. این مشکلاتی رو هم که گفتین عموما مربوط به کتابخانه های بیمارستانی است نه دانشکده ها و خصوصا دانشکده های بزرگ .
در مورد کلاسهای ICDL باید بگویم خود بنده هدفم برای شرکت در این دوره علاوه بر گرفتن گواهینامه آن یادگیری صحیح و اصولی Excell Access و Power point بود که وقتی در همان جلسه اول فهمیدم خبری از این دوره ها نیست و کتابدارن باید در همان سطح windows و word باقی بمانند بسیار به حال خودم و همکارانم افسوس خوردم. ناگفته نماند به سازمان مرکزی هم مراجعه کردم ولی از آنجاییکه قانون قانون است صدایم به جایی نرسید!
دوست عزیز زیاد هم ناراحت نباشید. خود من که پس از مراجعه به مقامات بالاتر و البته با کمی سماجت توانستم ۷ دوره را بگذرانم بعدا احساس کردم همان ۴ دوره هم برایم زیاد بود. من هم مانند اکثر کتابداران شوق زیادی برای اکسس داشتم اما متاسفانه سطح کلاس ها آنقدر پایین بود که کم مانده بود پیش داشته های خودم هم از این مهارتها از یادم برود. البته مدرس عزیز نهایت تلاش خود را نمودند اما آنقدر سطح دانش کامپیوتر شرکت کنندگان در این دوره متفاوت بود که مدرس بیچاره هم نمی دانست از الفبا شروع کند یا از ... بگذریم بهتر است این دوره ها برای کارشناسان هر رشته ای جدا برگزار شود آنوقت کارشناسان هر رشته می توانند مهارتی را که بیشتر به آن نیاز دارند بهتر یاد بگیرند.